24 آبان 1394

منطقه کبودرآهنگ نیازمند تدوین «راهبرد»(استان و منطقه - طرح و برنامه )

شهرستان کبودرآهنگ به عنوان بزرگترین شهرستان استان همدان علیرغم در اختیار داشتن شرایط مناسب اقلیمی و جغرافیایی و ظرفیتهای بالقوه وبالفعل در بخش نیروی انسانی ، منابع طبیعی قابل توجه وموقعیت راهبردی به عنوان نقطه اتصال استانهای کردستان و زنجان ، وجود پایگاه هوایی نوژه به عنوان ضامن امنیت فضای غرب کشور ، وجود غار علی صدر به عنوان بزرگترین غارآبی دنیا ، واقع شدن در مسیر بزرگراه کربلا ، قرارگرفتن در محور های ترانزیتی و مواصلاتی استانهای غربی با تهران و مرکزی (محور همدان – ساوه ، همدان - قزوین) استانهای جنوب غربی با شمال غربی (همدان – بیجار ، کبودراهنگ - زنجان) ، عبور خط آهن غرب کشور ودهها ظرفیت مثبت دیگر تاکنون نتوانسته جایگاه خود را در کشور و دراستان بدست آورد. علیرغم زحماتی که طی سالیان گذشته مسئولان محترم منطقه متقبل شده اندکه به نوبه خود از همه آنان تشکر می کنم،اما هنوز این منطقه از مناطق محروم است و به نظر می رسد که مشکل اصلی این منطقه «فقدان استراتژی بلند مدت» برای توسعه منطقه بوده است ،چراکه طی سالیان متوالی ، به شکل «گذران امور» و نه راهبردی به منطقه نگریسته شده است.

 

82 درصد جمعیت منطقه روستا نشین هستند واین ظرفیت فوق العاده ای برای توسعه کشاورزی منطقه وتبدیل کبودرآهنگ به «قطب کشاورزی غرب کشور» است .اغلب جمعیت این منطقه را کشاورزان و روستاییانی تشکیل می دهند که عمر و هستی خود را در جهت تامین نیازهای غذایی مردم منطقه و سایر مناطق صرف کرده اند اما در شرایط سخت و بی آبی و کم آبی و سیل و خشکسالی و ... به حال خود رها شدند. دهها هزار جوان منطقه که باید در کارخانجات وصنایع تبدیلی و غیره مشغول باشند و در کنار خانواده ووالدین خود باشند، مجبورند در حداقل در دو فصل سال خارج از استان ودر شهرهای دور و از جمله در تهران به کارگری روی آورند و در مواردی نه تنها کمکی برای والدین خود نبوده اند بلکه مشکلی برمشکلات آنان افزوده اند. صدها وشاید هزاران جوان تحصیل کرده منطقه بجای حضور در منطقه و کمک به توسعه آن به دلیل نبودن امکانات مناسب بعد از تحصیل از منطقه خارج شده اند و در شهر دیگری سکنی گزیده اند. وجود نیروی انسانی آماده وجوان در منطقه ، بهترین و مهمترین ابزار توسعه منطقه است

غار مهم علی صدر در منطقه کبودرآهنگ است و هر سال حداقل یک میلیون نفر از مناطق مختلف کشور ودنیا ازآن بازدید می کنند اما آن چنانکه باید از این ظرفیت مهم برای توسعه منطقه استفاده نشده است و متاسفانه در مواردی مشکلات فرهنگی نیز برای ساکنین محل و منطقه ایجاد کرده است.

اکنون که یک فرد دلسوز وارزشی ،مسئولیت اجرایی منطقه را برعهده گرفته است ،انتظار می رود که در دوره مسئولیت ایشان شاهد توسعه منطقه و رهایی از شرایط موجود باشیم .آنچه که طی مدت مسئولیت وی طی  در منطقه شاهد بودیم وبازدیدها واظهارات وی گویای این حقیقت است و روزهای بهتری را برای منطقه نوید می دهد. به عنوان یکی از فرزندان منطقه کبودرآهنگ از همه مسئولین محترم شهرستان ودهستانها و روستاهای آن می خواهم که در دست ایشان گذارند و با کمک همدیگر قدمی برای توسعه منطقه بردارند.

8:27

(0)


راهکارهای توسعه کبودراهنگ (بخش اول)(استان و منطقه - طرح و برنامه )

در ادامه یادداشتهای خود در خصوص منطقه کبودراهنگ که خود نیز از محرومترین روستاهای آن برخاسته ام. بعد از بیان مشکلات وارائه راهبردهای کوتاه تلاش خواهم کرد انشاءالله به تدریج راهکارهایی را برای حل این مشکلات بیان نمایم . بدیهی است این راهکارها صرفا پیشنهاداتی است که صمیمانه و با هدف کمک به مسئولان محترم ارائه می شود وبه هیچ عنوان معنای دخالت در امور آنان و یا هدف دیگری نیست . بنده معتقدم درکنار نقد ، ارائه راهکار لازم وضروری است تا صرفا بیان مشکل نباشد وراهکاری هم برای حل آن ارائه کرده باشم. امیدوارم مسئولان محترم منطقه در بخشهای مختلف علمی ، اجرایی، انتظامی وامنیتی ، فرهنگی واجتماعی، صنعتی و تجاری با ارائه آمارهای دقیق به فرماندار محترم که مبنای تحلیل و تصمیم درست است، زمینه تدوین « نقشه راه توسعه کبودراهنگ » را فراهم نمایند.

1- تشکیل مجمع نخبگان منطقه:

از فرماندار محترم منطقه کبودراهنگ تقاضا دارم با همکاری ادارات محلی ، استانی و ملی ازجمله سازمان ثبت احوال، وزارت علوم ، مراجع انتظامی و .... آمار دقیقی از تحصیلکردگان منطقه کبودراهنگ و نوع تحصیلات ومشاغل آنان را کسب و «بانک اطلاعاتی نخبگان منطقه» تدوین گردد.

2- ضمن دعوت از این افراد که در سطح استان وکشور و در مراکز مختلف مشغول خدمت هستند اولین «مجمع دانش آموختگان ونخبگان شهرستان کبودراهنگ» تشکیل گردد و با آرای شرکت کنندکان در این مجمع هیات رئیسه آن انتخاب و رسما فعالیت خود را آغازکند.

3- مجمع فوق اندیشه وراهکارهای اعضا را جمع آوری و به فرماندار محترم ارائه نماید تا در دستور کار قرارگرفته و مطالعات بعدی آن انجام پذیرد

4- فرماندار محترم کبودراهنگ با همکاری سایر نهادهای منطقه ای ، مهمترین مشکلات منطقه را به ترتیب اولویت مشخص نموده و درقالب پروژه های تحقیقاتی به اساتید فن در بخش خود واگذار نمایند تا به لحاظ علمی امکان اجرای و موانع اجرای آن و راهکارهای عملی آن مورد بررسی قرارگیرد و نتیجه با همکاری مجمع و فرمانداری کبودراهنگ و مشارکت روسای ادارات منطقه (برحسب موضوع) در قالب طرح تدوین و از طریق مسئولان استانی ، ملی ومجلس شورای اسلامی برای اختصاص بودجه مناسب در قالب یک فرصت زمانی پیگیری شود

8:26

(0)


24 آبان 1394

راهکارهای توسعه کبودراهنگ -بخش دوم(استان و منطقه - طرح و برنامه )

 

سفر مسئولان، مقامات کشوری و استانی در هر سطحی به مناطق محروم و شهرستان‌ها معمولاً برکات متعددی برای مردم آن منطقه داشته است. حداقل دستاورد سفرهای مسئولان به مناطق محروم این است تا مدیران که اغلب به علت حجم کار زیاد در بین کارتابل‌های مختلف گرفتار شده‌اند، فرصتی براي حضور در بین مردم عادی و حوزه مسئولیتشان مي‌یابند و از نزدیک با مشکلات آنها آشنا شوند.آنچه در گزارش‌ها به مسئولان منعکس می‌شود، تنها بخش بسیار ناچیزی از واقعیت‌های موجود در صحنه است که تنها با حضور در میدان و با دیدار با مردم و بازدید از پروژه‌ها قابل لمس است و این سنت حسنه‌ای است که از قبل وجود داشته و در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد هم تحت عنوان «سفرهای استانی» به خوبی از آن استفاده شد و نتایج فراوانی داشت، اگرچه مانند هر اقدام بزرگ دیگری بی‌نقص نبود.
استاندارمحترم  همدان، نخستين سفرهای خارج از مرکز استان را به کبودراهنگ اختصاص داد و از نزدیک با مشکلات مردم آشنا شد، امیدواریم با عنایت وی و پیگیری‌های فرماندار (که این سفر نیز از نتایج پیگیری‌های اوست)، شهرستان کبودراهنگ جایگاه واقعی خود را در استان و کشور بازیابد.
مشکلات کبودراهنگ با تدوین راهبرد مناسب و راهکارهای بلندمدت و میان‌مدت حل شدنی است و امیدواریم سفر اخیر استاندار به شهرستان کبودراهنگ سرآغاز توسعه منطقه باشد.

اختصاص بیش از 3 میلیارد تومان اعتبار جدید از محل اعتبارات استانی و... برای کبودراهنگ اگر چه بسیار کمتر از انتظار مردم است، اما اقدام خوبي است كه امید است مسئولان منطقه در جذب این اعتبارات تلاش و با نظارت دقیق مسئولان در پروژه‌های مهم هزینه كنند.
اظهارات فرماندار و آمار ارائه شده از جانب وي در جلسه با استاندار نشان می‌دهد که در این مدت کوتاه توانسته درک درستی از ظرفیت‌های موجود منطقه به دست آورد. اشاره به وجود بیش از ۱۲۰ هزار هکتار زمین زراعی زیر کشت غلات در کبودراهنگ و ظرفیت‌های دیگر بیانگر فهم راهبردی وي از منطقه است که لازم است از این ظرفیت‌ها به خوبی بهره‌برداری شود.
چند نکته که برای تدوین‌ راهبردها می‌تواند موثر باشد را یادآوری می‌کنیم.
1- برخلاف نظر برخی از مسئولان، معتقدم تعطیلی نیروگاه شهید مفتح بدون شک برای صنعت استان و منطقه کبودراهنگ و مردم مشکلاتی ایجاد مي‌كند و از طرف دیگر ده‌ها کارگر و کارمند شاغل در آن را بلاتکلیف خواهد كرد. در نیروگاه میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری شده و سال گذشته این نیروگاه حدود یك ميليون و ۴۰ هزار و ۴۸۵ كيلووات برق تولید کرده است.
فرماندار به خوبی اشاره كرد که «با تبدیل این نیروگاه هزار مگاواتی برق از تر به خشک و انتقال پساب فاضلاب همدان به همراه راه‌اندازی دیگ خشک، مشکل نیروگاه برطرف می‌شود». در این زمینه باید یادآوری کنم که نیروگاه‌های حرارتی می‌توانند با توجه به نوع سیستم خنک‌کننده از لحاظ آب بسیار پرمصرف باشند؛ این مسأله کبودراهنگ را با مشکل جدی مواجه كرده و نیروگاه مفتح سفره‌های آب زیرزمینی منطقه را با مشکل مواجه کرده است.
لذا استفاده از روش‌های غیرآبی می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد و خنک‌کننده سیستم‌های هوایی نیز روشی غیرآبی است که مصرف بسیار کمی دارد.
2- پديده فروچاله‌ها در استان همدان که از دشت قهاوند آغاز شده و تا دشت فامنين و كبودر‌اهنگ گسترش يافته است، ناشی از برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی آب است. از سوي ديگر بحران آب، اساسي‌ترين دغدغه كشاورزي استان همدان است. اين معضل كه بيش از همه، شهرهاي قهاوند، فامنين و کبودراهنگ را تهديد مي‌كند، به دليل سرمايه‌گذاري نامناسب در پوشش انهار، كانال انتقال آب و بهينه‌سازي قنوات برای كشاورزان منطقه مشكلات فراواني ایجاد كرده است.
كمبود آب و افت منابع زيرزميني استان در چند سال اخير ارمغاني جز مهاجرت روستاييان به شهر نداشته است؛ به‌طوري‌ كه اكنون تعداد زیادی از روستاها خالي از سكنه مانده‌اند. همچنين با وجود كمبود ظرفيت منابع آب زيرزميني در دشت‌هاي همدان همچنان حفر چاه‌هاي غيرقانوني، منابع زيرزميني اين استان را تهديد مي‌كند.
نيروگاه شهيد مفتح همدان تنها عامل خشکسالی نیست؛ اما يكي از عوامل مهم و تأثيرگذار خشكسالي در استان همدان محسوب می‌شود.
اين نيروگاه كه در سال 1375 و در پايان عمر دولت سازندگي افتتاح شد از نوع بخاري با برج خنك‌كننده‌ تر و سوخت گاز طبيعي و مازوت طراحي شده و داراي ۴ واحد ۲۵۰ مگاواتي است. نيروگاه شهيد مفتح همدان سالانه بخش اعظم منابع زيرزميني آب منطقه كبوداهنگ را مي‌بلعد؛ در حالي‌كه صنايع بزرگ و كوچك بايد موجب رونق و اشتغالزايي در منطقه ‌شود و ضريب پايداري برق منطقه را نيز افزايش دهد.
اما به دليل بروز معضلي به نام خشكسالي اين صنعت، دشمن اصلي كشاورزي منطقه شده است. سيستم خنك‌كن نيروگاه حرارتي شهيد مفتح همدان هم‌‌اكنون از نوع ‌«تر» است كه به مقدار زيادي آب براي خنك كردن بخار توليدي نیاز دارد.
با توجه به خشكسالي‌هاي اخير، برداشت زياد آب از سفره‌هاي زيرزميني منطقه و افت شديد سطح اين آب‌ها، هم‌‌اكنون زمين‌هاي اطراف نيروگاه دچار نشست شده است كه اين امر علاوه بر مشكلات تأمين آب سيستم خنك‌كن، خطراتي براي واحدهاي در حال بهره‌برداري نيروگاه ايجاد كرده است. حتي احداث حوضچه تزريق مصنوعي با ۲۰ ميليارد ريال و ورود ۵ ميليون مترمكعب آب توسط آن به سفره‌هاي زيرزميني در اين نيروگاه هم كمكي به معضل بي‌آبي منطقه نكرده است.
این در حالی است که میزان بارش در استان همدان در مقایسه با سال گذشته ۳۰ درصد و در بلندمدت ۲۵ درصد کاهش داشته است و این آمار در شهر همدان با بارش ۱۵۹ میلیمتری، کاهش ۳۴ درصدی در مقایسه با سال گذشته و کاهش ۳۲ درصدی در مقایسه با مدت زمان ۲۰ ساله را نشان ‌می‌دهد. البته بیشترین استفاده از منابع آب استان در بخش کشاورزی است و پس از آن، مصارف شهری و روستایی و سپس بخش صنعت و معدن قرار دارند.
اگر نيروگاه شهيد مفتح در سال با ظرفيت بالا كار كند، حدود ۱۰ تا ۱۱ ميليون مترمكعب آب مصرف مي‌كند و با حدود ۲۰ حلقه چاهي كه دارد، 2 تا 5/2 درصد آب منطقه را استفاده مي‌كند. با پيگيري‌هاي انجام شده در سفرهاي استاني دولت‌های نهم و دهم به استان همدان مصوبه‌اي مبني بر تبديل سيستم ‌تر به خشك به تصويب رسيد. هدف از اجراي اين پروژه، تبديل سامانه ‌‌»تر» به سامانه تركيبي ‌تر و خشك(Hybrid) براي برطرف كردن مشكل تأمين آب پروژه است. در سال‌هاي اخير براي پيشگيري از خشكسالي بيشتر و بحراني‌تر شدن معضل آب منطقه، فاز اول پروژه تبديل سامانه برج‌هاي خنك‌كننده نيروگاه شهيد مفتح از ‌تر به خشك با هزينه‌ ۶۰ ميليارد تومان كليد خورده است. نيروگاه شهيد مفتح به ۴ برج خنك‌كننده براي تبديل از‌ تر به خشك نياز دارد كه با توجه به مشكلات اقتصادي و كمبود اعتبارات، در حال حاضر قرار شده فقط يك‌ برج راه‌اندازي شود.
به هر حال نیروگاه مفتح با ده‌ها پرسنل در بخش‌های تخصصی، عمومی و خدمات در حال کار است و راهی جز ادامه کار نیست؛ اما باید به سرعت و با یک برنامه ضربتی، سیستم خنک‌کننده نیروگاه از حالت فعلی خارج شود تا نیاز به مصرف این حجم کلان آب نباشد.
3- استاندار همدان در سفر اخیر خود به نیکی اشاره کرد که «۸۲ درصد مردم شهرستان کبودراهنگ در روستاها ساکن هستند و وجود قشر عظیمی از مردم در روستا اهمیت رسیدگی به وضعیت روستاها را صدچندان می‌کند.» این موضوع نه تنها در مباحث اقتصادی بلکه در قالب تئوری‌های امنیتی نیز در ابعاد مختلف قابل تفسیر است و ضرورت دارد مسئولان، صاحبان اصلی انقلاب را که محرومان هستند، دریابند و تمام توان خود را برای کمک به حل مشکلات آنان به کار گیرند.
در نخستين اقدام همانطور که استاندار اشاره كرده، لازم است بهسازی و مقاوم‌سازی روستاهای شهرستان کبودراهنگ در اولویت کاری قرار بگیرد و به قالیبافان و تولیدی‌های منطقه توجه ویژه شود. قالیبافان کبودراهنگ، سرمایه انسانی و پشتوانه توسعه در منطقه هستند. با نظر استاندار موافقم که «انتظار نداریم شهر کبودراهنگ را با شهرهای تراز اول کشور مقایسه کنیم؛ اما حداقل باید در سطح سایر مراکز شهرستان‌های استان قرار گیرد.»
وجود ۱۲ هزار قالیباف (رقم رسمی که رئیس صنعت و معدن کبودراهنگ گزارش داد) در کبودراهنگ که اغلب آنها در منطقه شیرین‌سو قرار دارند، ظرفیت بسیار بالایی است. این آمار بیانگر آن است که حدود 10 درصد جمعیت کبودراهنگ در این بخش فرصت حضور دارند و متأسفانه بر اساس اعلام آقای سلطانی رئیس صنعت و معدن کبودراهنگ تنها ۶ هزار نفر از بافندگان فعال هستند. 12 هزار بافنده یعنی حداقل 8 هزار خانواده را می‌توان با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت از این صنعت، ضمن کمک به توسعه منطقه، فرهنگ غنی منطقه را حفظ کرد و مانع از ایجاد بحران‌های خانوادگی (به دلیل وضعیت اقتصادی)، مهاجرت و فقر در منطقه شد.
ضمن اینکه بدون شک با احیای این صنعت بزرگ، کارگاه‌های وابسته مانند تولید دار قالی، رنگرزی و... نیز ایجاد خواهد شد. با ارائه نقشه‌های جدید و طرح‌های نوین می‌توان فرش‌های صادراتی بیشتری را تولید و ارز قابل ‌توجهی را به اقتصاد کشور و منطقه تزریق كرد.به گفته استاندار «ایجاد اشتغال از مسیر رونق تولید می‌گذرد و با هیچ شعار و تبلیغاتی محقق نخواهد شد.» چرا باید قالیبافان منتظر دریافت تسهیلات باشند؟ در حالی که بانک‌ها و مؤسسات اعتباری می‌توانند با حمایت از آنان ضمن کمک به تولید، بیش از آنچه که از طریق سود تسهیلات به دست می‌آورند از این طریق کسب كنند.

8:26

(0)


راهکارهای توسعه بخش کبودراهنگ بخش 4 (تشکیل وتقویت اتحادیه های صنفی وکارگری-کارفرمایی)(استان و منطقه - طرح و برنامه )

- در هیچ کشوری امکان ندارد که همه مردم برای حل مشکلات خود ، شخصا یا بطور جمعی به نهادهای دولتی ذیربط مراجعه و مسائل ومشکلات خود یا منطقه خود را دنبال نمایند. به همین دلیل در همه کشورهای مترقی، قوانینی تدوین شده تا بتوان براساس آن گروهها و هر مجموعه ای که برای یک هدف خاص کار ویژه ای را ا نجام می دهند و اقشار مختلف بتوانند با تشکیل صنف مربوطه و انتخاب نمایندگان خود ، ضمن بیان و انتقال مشکلاتشان به مسئولین ذیربط از طریق آنان نسبت به پیگیری خواسته هایشان اقدام نمایند. خوشبختانه در جمهوری اسلامی ایران نیز « قانون نظام صنفی» بیش از30 سال است که تصویب شده است . این قانون که درتاریخ13/4/1359 تصویب شده است،امور مربوط سازمان ، وظايف ، حدود و حقوق افراد واحدهاي صنفي را تعیین می کند.

- متاسفانه درشهرهای کوچک ازجمله در کبودراهنگ ، وظایف اصناف صرفا به دریافت مبالغی و صدور مجوز ایجاد یک کارگاه یا محل کار ومغازه خلاصه شده است .این درحالی است که قانون فوق الذکر وظایف متعددی برای اصناف تعیین نموده است. به نظر می رسد اقشار مختلف مردم در منطقه کبودراهنگ با تشکیل ویا فعال نمودن اصناف ذیربط خود می توانند خدمت بزرگی به خود و منطقه نمایند. زیرا همه دارای« سرنوشت مشترک» هستند ودر یک موضوع خاص« اشتراک منافع »دارند.

- تجربه بسیار ی از کشورها ی صنعتی نشان داده که حضورتشکلهای کارگری،کارفرمایی مستقل وقدرتمند ،به کاهش هزینه های مبادلات و افزایش کارآیی سازمانی منجر می شود. اما در کشور ما و خصوصا درشهرستانها؛ نبود این تشکلها و یا مدیریت ضعیف آنهانتوانسته مجرایی برای بیان دیدگاههای جامعه هدف باشد و لذا موجب تراکم نارضایتی ها ودر مواردی ایجاد برخی مشکلات امنیتی شده است .اما می توان با طراحی و مدیریت صحیح ، ضمن از بین بردن مشکلات وموانع موجود، بی ثباتی موجود در بازار کار و سرمایه ، موجبات بهره وری در همه بخشهای منطقه کبودراهنگ ومتعاقبا افزایش علقه حاکمیت ومردم و درنهایت افزایش ثبات اجتماعی را فراهم نمود.

- همانطور که در یادداشت های قبلی خود اعلام کرده ام ومسئولین محترم منطقه و استان نیز برآن واقفند بیش از 82 درصد مردم کبودراهنگ در روستا هستند و به کار ارزشمند کشاورزی و دامداری مشغول هستند اما فاقد صنف یا نماینده خاصی برای پیگیری امورشان می باشند. ضروری است در اولین اقدام با هدایت وحمایت فرماندار محترم، اموراصناف منطقه و جهاد کشاورزی کبودراهنگ ،اداره رفاه ،کار واموراجتماعی ،شوراهای اسلامی روستا وبا انتخاب خود کشاورزان منطقه اولین اتحادیه کشاورزان منطقه تشکیل و رسما اعلام موجودیت نماید و از بین خود افرادی را برای مدیریت آن انتخاب نمایند.

8:23

(0)